"Post voor mevrouw Bromley" (Stefan Brijs)
‘Ik weet niet of je het al hebt gehoord, maar ons land heeft dringend helden nodig. Echte helden.’
"Post voor mevrouw Bromley" is een aangrijpende roman over de oorlog, over liefde en haat, over vriendschap en vijandschap, over waarheid en leugen. Het boek vertelt het verhaal van John Patterson, een 18-jarige Engelse jongeman, die aan de universiteit Engelse literatuur gaat studeren. Daar waar hij zich zo op verheugd had, wordt langzaamaan verpest door het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog. Vele mannen geven zich op om te gaan vechten, net zoals zijn beste vriend Martin Bromley, maar John blijft zich concentreren op zijn studies, wat steeds moeilijker en moeilijker wordt. De mensen zien de oorlog in het begin van het boek niet als iets slecht, neen, de mannen die gaan vechten in de oorlog zijn helden en de mannen die dit niet doen, worden gezien als lafaards.
Hoe verder we komen in het boek, hoe erger deze situatie voor John wordt, maar toch blijft hij volharden in zijn studies, wat ik zeer bewonderde. Ook door zijn nieuwe vriend, William Dunn, die Duitse literatuur studeert, wordt die drang om niet naar de oorlog te trekken, steeds groter. Het boek heeft mij geleerd dat je je niet zoveel moet aantrekken van wat de mensen zeggen, zeker als je ze niet eens kent. Doe gewoon je eigen ding, doe waar je je goed bij voelt, hoe hard dit ook mag zijn.
In het verdere verloop van het boek, komt voor John echter de ene nare situatie na de ander. Mary, het meisje waar hij verliefd op is, roept hem uit tot lafaard. Na verloop van tijd is namelijk praktisch heel de Engelse bevolking ervan overtuigd geraakt dat naar de oorlog trekken het beste is. Mannen, die het vertikken om te gaan vechten, worden constant nageroepen op straat. Dit overkomt John ook.
Ook wordt het dorpje waar John leeft, op een gegeven moment gebombardeerd. Tot overmaat van ramp, pleegt zijn beste vriend, William, zelfmoord, omdat die zich al maanden slecht voelde in zijn vel en onder druk werd gezet door zijn vader, die de keuze van William om te blijven studeren niet aanvaardde. Wat voor John uiteindelijk de doorslag geeft, is het overlijden van zijn vader, na het uitbreken van een brand. Hierdoor besluit John om zich toch aan te sluiten bij het Belgische leger. Niets houdt hem echter nog thuis. Hij heeft eigenlijk geen andere keus meer.
Al deze gebeurtenissen, die bijna de helft van het boek in beslag nemen, hebben mij niet onberoerd gelaten. Het heeft mij geleerd dat het dagelijks leven in tijden van oorlog ook heel zwaar was. In vele oorlogsromans wordt er veel gefocust op de oorlog zelf, op de gebeurtenissen aan de frontlijn. Wat ik zeer goed vond aan dit boek, is dat Stefan Brijs, het leven aan het westfront ook in de kijker zette. Het alledaagse leven wordt door de oorlog echter ook zeer sterk beïnvloed. Families van soldaten leven voortdurend in angst en onzekerheid. Je kan niet zeggen dat het leven aan het westfront even erg is aan dat van de frontlijn, maar de oorlog heeft zeker een grote invloed op het normale, het alledaagse.
Eén van de inzichten, die ik later pas heb gekregen na een vraag op de test over het boek, is dat de waarheid in de oorlog het eerste slachtoffer is. Eigenlijk vind ik dit een zeer mooie uitspraak, die ook perfect bij het boek past. In tijden van oorlog worden vele mensen geconfronteerd met de dood. Dat begint al bij de lokale kranten. In een paar pagina's, gewijd aan de oorlog, worden de slachtoffers aan het publiek bekend gemaakt. Vaak wordt het aantal gesneuvelden van eigen land wat geminimaliseerd, om te laten uitschijnen dat zij aan de winnende hand zijn. Men liegt dus om mensen hoop te geven.
Ook moet de vader van John, die postbode is, brieven van luitenanten, waarin staat dat hun zoon of een ander familielid is gesneuveld, voorlezen. Dit is vaak een hartverscheurende taak en na verloop van tijd kan hij dit gewoon niet meer aan. Hij houdt de brieven achter en vertelt de families niks.
In die brieven staan vaak ook dingen als: "uw zoon is als een held gestorven", terwijl de waarheid vaak helemaal anders blijkt.
In de oorlog zelf ontloopt John zelf ook niet aan het liegen. Hij blijft brieven sturen naar de moeder van Martin Bromley waarin hij schrijft dat alles goed gaat met Martin, ook al weet hij dat Martin al een paar maanden geleden gesneuveld is. Ook stuurt John herhaaldelijk brieven naar de moeder van Jimmy Parker, een soldaat die door een boobytrap is gestorven. Hij schrijft die brieven echter in de naam van Jimmy Parker. Hij krijgt het in beide situaties niet over zijn hart om te vertellen wat er met hun zonen is gebeurd. Hij liegt om niet te kwetsen.
Dood is en blijft een taboethema. Liegen is zowieso geen goede oplossing, maar soms zien mensen gewoon geen andere uitweg. Het is een zeer pijnlijk en gevoelig onderwerp. Het boek heeft mij hierover doen nadenken: wat zou er de dag van vandaag gedaan worden in zulke situaties? Zouden wij ook vertellen dat soldaten als een held gestorven is of zouden we een specifieke beschrijving geven van hun dood? Het eerste zal waarschijnlijk nog steeds gehandhaafd worden. Soms is liegen onvermijdelijk.
Een laatste inzicht dat het boek mij heeft gegeven, is dat er in tijden van oorlog schoonheid zit in de kleine dingen van het leven. De luitenant van John heeft dit verkondigd. Hij is zeer begaan met de natuur en houdt zelfs een herbarium bij. Zo kan hij een beetje ontsnappen aan de gruwel van de oorlog. Het boek heeft mij dus geleerd dat, als je door een moeilijke periode gaat, je eens moet denken aan de fijne momenten van het leven. Zo zal je misschien een beetje opbeuren en ziet het leven er al wat beter uit. Zo kom je misschien sneller door die moeilijke periode.
Kortom, het boek heeft mij vele dingen bijgeleerd! Ik vond het een heel goed boek, dat zeker de moeite waard is om te lezen!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten